TAGALUGIN MO MUNA

TAGALUGIN MO MUNA

  

Sa ating panahon ngayon, marami ang nagpapanggap na magaling.  Hindi dahil gusto nilang manloko, pero dahil parang dinidikta ngayon ng lipunan na kailangang magmukha kang matindi.  Magmukhang magaling.  Magmukhang kapani-paniwala. 

Pero ang totoo, kailangan at gusto nating magmukhang magaling para seryosohin tayo ng kausap natin, at mapaniwala sila na kailangang bayaran ka ng malaki sa kung ano man ang transaksyon o racket ninyo.  Eh, saan nga ba mag magbabase ang mga ngayon ka lang nakita, kundi sa panglabas na itsura mo. 

Sa mga babae, kasama sa package ng pagpapanggap ay ang damit na itim, at hapit na hapit na na nakabakat ang panty, at mataas na takong (high heels).  Kailangan din mukha kang suplada ng kaunti, mukhang laging nagmamadali at business-like.  Sa mga lalaki, kailangan ang magandang barong na tagalog na ibang klase ang burda, o ang amerikana mong pambu.  Makakatulong din kung parang laging naka-gel ang buhok.  Sa pangkalahatan, yung kamukha ng mga bida sa The Matrix.  Ang tawag diyan, corporate get-up.  Huwag kayong magpapasindak, marami rin namang aanga-anga ang naka-corporate get-up.

Pero hight sa lahat, kasama sa buong package ang mga salitang gagamitin mo.  Salitang pampa-impress.  Panggulat.  

Kung minsan, hindi mo naman sinasadyang gumamit ng mga salita para maging tunog-magaling.  Lahat ng propesyon, trabaho, o kahit kultura ng isang maliit na grupo, ay mayroong jargon, mga salita o konseptong kayo-kayo lang ang nakakaintindi, pero hindi ninyo talaga pinapaliwanag nang husto sa iba para laging may natitirang hindi nila naiintindihan, dahil baka malaman pa na hindi naman pala ganoong kahirap intindihin iyon (at hindi ka naman pala ganoong kagaling).  Malamang, kinamulatan at dinatnan mo na rin lang ang mga salitang iyan sa mundo at kultura ng ng iyong samahan, propesyon, o hanapbuhay.  Naging bahagi ka na rin ng sirkulong iyan, at nakasanayan mo na ring gamitin ang salitang kayo lang ang gumagamit at nakakaintindi.  Madali ka kasing hangaan ng mga ordinaryong tao kapag hindi nila nalalaman na simple rin lang pala ang nalalaman mo.  At mas hindi ka nila maintindihan, mas kailangan nilang magbayad ng malaki.

Parang ganyan din sa eskwelahan.  Ang mga taong maraming letrang nakakabit sa pangalan nila katulad ng AB, BS, MD, MA, PHD, MBA, LLB, LBM, ABCD, EFG, at iba pa, yan ang mga maraming alam.  At pag ganyang maraming letrang nakakabit sa pangalan, hindi na eskwelahan ang tawag, academe na.  Academe.  Gandang pakinggan.  At yung mga mas matataas ang pinag-aralan, ‘yung mas mahaba ang mga letrang dagdag sa pangalan, lalong pahirap ng pahirap maintinidihan ang lenggwahe nila at mga sinulat nila.  At pataas ng pataas ang sweldo nila.

Totoo naman na marami silang alam.  Matagal silang nag-aral para makuha ang mga letrang nakadugtong sa pangalan nila.  Hindi ako laban sa pagiging intellectual, at kinikilala ko na marami tayong napupulot at pinapakinabangan sa kanilang pinag-aaralan.  Marami sa kanila, mga idol ko rin.  Sinasabi ko lang ang sitwasyon nila sa konteksto ng karaniwang buhay ng mga ordinaryong tao. 

Ngunit, iyong mga salitang ginagamit ng mga eksperto daw, madalas ay mga simpleng salita o konsepto na ini-Ingles lang nila, para maging high-sounding kaya akala mo kung anong kumplikadong salita na malalim o mahirap intindihin.  Madalas itong gawin ng mga nasa corporate world, sa legal system at sa medical profession.

Mag-iingat kayo dyan.  Mas maganda, e tagalugin mo muna yung mga salitang ingles na ‘yan na ngayon mo lang narinig sa buong buhay mo, para maintindhan mo ng mabuti. 

Katulad ng mga ito:

Digital Rectal Examination o DRE -  Ginagawa ito ng mga doktor karaniwan para makita nila kung mayroon kang sakit sa prostate (sa lalake), o sa matres (sa babae) o sa iba pang lamang-loob mo.  Mukhang technical.  Pero ang totoo, walang ibang ibig sabihin ito, kundi susundutin at gagalugarin ang tumbong mo ng daliri ni Dok para malaman kung may diperensya ka.  Digit - daliri; Rectal- Sa puwit; Examination- pagsusuri.  DRE.  Gandang pakinggan, e Iningles lang naman.  Mas maganda nga naman pakinggan.  Pag DRE ang ginamit, hindi natin naiisip kung anuman iyong nakasamang sasabit paglabas ng gloves ni dok galing sa tumbong mo.  Eeew. 

2.      Lactose Intolerance – Tinatanggihan ng katawan mo ang gatas na nakain o nainom mo.  Pag sosyal o nakapag-aral, lactose intolerance.  Pag simpleng tao lang, ayaw ng gatas ang katawan.

3.      Solar Dryer Facility – madalas project ito ng gobyerno.  Gandang pakinggan: Solar Dryer Facility.  Solar-Araw; Dryer – Pantuyo; Facility – Gamit.  Sa totoong buhay, bilaran ng palay.  Akala mo kung anong laking project.  Ang malaki lang pala e presyo.

4.      Transgender – bakla.  Ang daming termino ngayon dito e.  Homosexual, transgender, bisexual, gay, transvestite.  Sa probinsya namin, isang oras lang sa bus ang layo mula Maynila, isa lang ang tawag dyan.  Bakla.  Simple.  Walang pangmamata o value judgment ‘yon.  Basta bakla.  Tapos.

Pero marami na ring salita ang gamit sa kalye dyan: Beki, Badinger Z, haplos, miyembro ng pederasyon, may konti sa buhay, chickboy (pwede sa chick, pwede sa boy) at marami pang iba.

5.      Subpoena Duces Tecum ad Testificandum

Kaya ginagamit pa ito ng korte, ay para huwag mo talaga maintindihan.  At para kunwari magaling na tao lahat ng mga huwes at abugado. 

Pero ito ay simple lang na katagang Latin na ginagamit sa mga korte na ang ibig sabihin ay pumunta ka nga rito at dalhin mo yung papel at ipaliwanag mo.  O, ano mahirap intindihin doon?

Hindi ko maintindihan kung bakit ginagamit pa sa lupain ni Pacman iyan.  Ang palagay ko ginagamit iyan para talaga hindi maintindihan.  At pag hindi mo naintindihan, matatakot ka.  At pag natakot ka, magtatanong ka kay atorni.  At pag nagtanong ka kay atorni, yari ka na.  Sisingilin ka niyan. 

Fail not under penalty of law.  Pag hindi ka pumunta, patay ka sa ‘kin.

6.       Petition for Habeas Corpus – Hindi ito kapatid ni Victor Corpus.  Ito ay isang hiling sa korte na ilabas mo yung tao.  

7.       Property consultant – ahente ng lupa

8.      Personal Hygiene Product Specialist – Tindero ng toothpaste

Marami pa ‘yan.  Kumausap ka lang ng mga propesyonal at empleyado na magandang manamit, mukhang marunong, mukhang seryoso at mahirap intindihin, at malalaman mo ang ibig kong sabihin.

Kaya huwag magpaloko sa mga high-sounding at mabibigat na salita.  Bago ma-impress at masindak sa “sophisticated” o “ekspertong” kaharap, tagalugin muna ang kanyang sinasabi.