BISIKLETA

BISIKLETA

Lagpas na ako sa kalendaryo noong ako ay mahumaling uli sa bisikleta.  Ang una kasi ay noong nasa Grade 2 pa yata ako.  Noong pangalawa ay lagpas Grade 2 na ang bunso ko.

Sa aking paningin, ang bisikleta ay isa na sa mga pinakamahalagang imbensyon sa buong kasaysayan ng sangkatuhan na patuloy na humuhubog sa kasaysayan ng tao (sa mabuti at sa masama), kahanay ang personal computer, ang printing press, ang baril, ang TV, ang beer, ang gitara at ang bola.  (Kung hindi kayo sang-ayon, ok lang iyon; listahan ko nga lang ito.  Gumawa na lang kayo ng sarili ninyong listahan). 

Sana nga pala ay maaga-aga pa sa buhay ko nang muling nadiskubre ko ang bisikleta, para hindi nasayang ang lakas ng binti ko noong ako ay bata-bata pa.    

Gusto ko lang ibahagi sa kung sino ang may tiyagang magbigay ng panahon dito kung bakit ako sang-ayon sa sinabi raw ni Ariel Ureta, na sa ikauunlad ng  bayan, bisikleta ang kailangan.  Alam na nating lahat ito, pero ipapaalala ko lang sa inyo kung bakit ang bisikleta ang isa sa mga bagay na maituturing na pinakamagandang bagay na maaaring kahumalingan.

Mura lang ang bisikleta.  Sa halagang kasingbaba ng tatlong libong piso, na di hamak na mas mura pa sa isang ordinaryong smartphone, o sikat na rubber shoes ng mga pa-cute, meron ka nang magiging kaibigan na sasamahan ka sa layong 60 kilometro mula sa bahay mo, at maaaring mas malayo pa, depende sa tibay ng binti mo.  Mura, dahil padyak lang ang kailangan, murang helmet at maraming tubig.  Huwag ka nang uminom ng anumang energy drink kuno; mahal pa iyon, at para sa mga maaarte lang iyon, sa mga nagtatae o sa may dengue. 

Hindi ka na kailangang bumili ng gasolina o diesel na trenta-kuwarenta pesos bawat litro, at di hamak na mas mura at madaling magmentina ng bisikleta kaysa sa karaniwang sasakyang de-makina.  Hindi ka na kailangang magpa-oil change, o magpa-carwash. 

Hindi na inirerehistro ang bisikleta.  Hindi mo na kailangang magbayad sa LTO taon-taon at magbayad ng fixer, ng mamang taga-testing daw ng usok ng tambutso, at iyong mamang nagi-stencil ng makina at kaha ng kotse.  Hindi mo na rin kailangan ng driver’s license, at hindi mo na kailangang umihi sa maliit na plastic para sa drug-testing. 

Wala ka na kailangang ipa-tint, at hindi mo na kailangang bumili ng air freshener.  Wala ka nang side mirror na lagi ka namang natatakot na manakaw, na pag nanakaw, ay pupunta ka pa sa Banaue para tubusin.  Hindi ka na magpapalit ng wiper, ng matting, ng seat cover, at hindi ka na bibili ng sticker na ikinakabit sa likod ng sasakyan, na ang sabi ay “Don’t get closed to me.  Get closed to God”, o sticker ng pinagyayabang mong eskwelahan kung saan ka nagtapos, na madalas ay isang eskwelahan na ikaw lang ang nakakaalam kung bakit mo ipinagmamalaki.      

Kung pampapawis lang ang habol mo, hindi ka na magbabayad sa gym, o sa instructor ng Zumba.  Sumakay ka lang sa bike mo at pumadyak, nakapag-exercise ka na.  At hindi ka na kailangang makipagsabayan sa mga fashionista na nakasuot ng mga mamahaling sportswear, ng mamahaling sapatos, na mukhang seryoso at hindi ngumingiti, pero halata mo namang nagpapapansin sa loob ng mga mamahaling gym. 

At kung kailangan mong iparada ang bisikleta mo, hindi mo na kailangang magbayad ng parking fee.  Maliit na kadena at lock lang ang katapat ng parking mo.

Syempre, nakakatulong ang pamimiskleta sa kalusugan.  Nakapamasyal ka na, nakapag-exercise ka pa.

Sa bike, walang trapik-trapik.  Minsan, mas mabilis pa talaga ang magbisikleta ngayon kaysa sa sumakay sa totoong sasakyan.  At dahil walang trapik, wala ring stress.  Wala na ring mag-aalok sa iyong bumili ng pranelang pamunas, ng charger ng cellphone, at ng mga plastic na aso na tatango-tango na ikinakabit sa dashboard.

Sa bike, ikaw ang masusunod kung gusto mong tuloy-tuloy o huminto sa page-exercise.  Pwede kang huminto pag lawit na ang dila mo pag paakyat, at pwede ka ring dire-diretso pag palusong (siguraduhin lang na meron kang preno).  Ang mahabang palusong, iyan ang isa sa pinakamasarap na karanasan sa buhay.  Ang sumakay sa bisikleta nang puro palusong.  Ubod ng sarap.  

Nakakatulong ka pa sa kapaligiran.  Environment-friendly.  Dahil hindi ka maglalabas ng usok na galing sa tambutso.  Hindi mo na kailangang gumamit ng sari-saring kemikals, tulad ng gasolina, langis, brake fluid, water coolant, tire black, at kung anu-anong additive sa makina.  Pag ikinumpara mo ang konsumong ginagamit ng kotse sa bisikleta, kitang-kita mo kung gaano kagastos at gaanong karaming synthetic na kemikals ang ginagamit ng kotse.  Huwag mo kakalimutan na itatambak din naman natin lahat ng iyan pabalik sa lupa.  Ang tawag diyan, pollution.

Pag nahumaling ka na sa pamimisikleta, hindi mo na gugustuhin ang sumakay sa stationary bike sa umaga habang nanonood sa TV ng programa ni Kris Aquino.  Dahil sa stationary bike, nababato ka lang dahil wala kang nakikitang magandang tanawin, at walang excitement o challenge dahil wala nang asong manghahabol na iiwasan mo, o traysikel na haharang-harang at lusot dito, lusot doon, liko dito, liko doon. 

Bukod sa pakinabang na kitang-kita sa pagbibisikleta, marami rin akong natutunan tungkol sa buhay dahil sa paminsan-minsang pamimisikleta. 

    Una, napatunayan ko, na sa pamimisikleta, gaya ng sa buhay, kung saan ka man makarating, gaano man kalayo o gaano man kalapit, ang lahat ay nakadepende sa iyo.  Wala kang masisisi kundi ang sarili mo, at ang mahina mong mga binti, at mahina mong baga.  Kung maiwanan ka man ng grupo sa pamimisikleta, iyon ay dahil mahina ka pumadyak, dahil baka panay ang sigarilyo at inom mo.  Sa buhay, gaya ng sa pamimisikleta, kung gusto mong may marating na malayo-malayo, kailangang paghirapan mo.  Sa bisikleta, konti pang praktis, konti pang hirap, para makalayo.  Kung ok lang naman sa iyo na sa kabilang kanto ka lang makarating, maupo ka na lang sa inyo, kumuyakoy maghapon at maglaro ng Candy Crush.

Lesson No. 1:  Ang iyong mararating sa buhay ay depende sa iyo, wala kang ibang pwedeng sisihin kundi ang sarili mo. 

    Pangalawa, natutunan ko sa pamimisikleta na masarap ang palusong, pero bago ka umabot sa palusong ay dapat dumaan ka muna sa paahon.  Alam mo na iyan; mahihirapan ka muna bago masarapan.  Aakyat ka muna bago masarapan.  Sa seesaw, sa padulasan, sa slide sa swimming pool, sa bungee jumping.  Sa lahat ng mga iyan, aakyat ka muna ng mataas, para maranasan mo ang sarap ng kakaibang karanasan.

           Lesson No. 2:  Sa buhay, parang sa pamimiskleta, laging may paahon at may palusong.  May mahirap at may madali.  May hirap at ginhawa.  Hindi pwedeng puro palusong.  Nakakamatay ang magbike nang puro palusong.

           

    Ikatlo, kakaibang karanasan para sa akin ang magbisikleta, ang tumahak sa mundo, at yakapin ka ng bugso ng hangin, sa lahat ng init o lamig nito, nang walang nakaharang na windshield.  Kasama na ang lahat ng alikabok at amoy sa kalye.  Paminsan-minsan, makakaamoy ka ng mga bulaklak, ng amoy ng mga puno at dahon.  Minsan, makakaamoy ka rin ng nilulutong tinapay sa panaderya, ng sinangag at nilulutong tuyo o kung anumang almusal iyon sa madadaanan mo.  Makakaamoy ka rin ng tae ng baboy at manok sa mga farm, at ng nakakasulasok na amoy ng tambakan ng basura.   Minsan naman, mapupuwing ka o makakalunok ka ng kulisap at gamu-gamo.  Lahat iyan, parte ng mundong ginagalawan natin. 

          Sa pamimisikleta, nararamdaman kong buhay ako, dahil nakakakita ako, nakakaamoy ako, nakakarinig ako, nakakaramdam ako.  Ok lang mainitan ng araw, ok lang maalikabukan, ok lang makaamoy ng mabaho sa kalye, ok lang makalunok ng kulisap.  Ok lang lahat iyan, dahil wala namang namamatay doon.  Ok din lang iyon, dahil ang hindi na nakakaramdam ng init o lamig, ang hindi na nakakaamoy ng mabaho sa kalye, ang hindi na nakakakita ng pangit na tanawin, lahat sila ay nakahiga na sa sementeryo, kasama na si Lord. 

          Kung ayaw mo maalikabukan, mainitan, o makaamoy ng mabaho, magkulong ka na lang sa kuwarto, at buksan ang aircon, at panoorin si Vice Ganda sa TV.  Mamili ka kung saan mas masaya. 

           Pasensya na, pero parang gusto ko lang magtunog-makata.

Lesson No. 3:  Bahagi tayo ng mundo, ng buong kalawakan, ng buong creation. Kailangang maranasan mo ang mundo, sa lahat ng mukha nito.  Hindi kailangang magastusan ng malaki para makaranas ng maganda, o makita ang kagandahan ng buhay.  Kailangan mo lang tumingin sa paligid.

       Panghuli, sa buhay at sa pamimisikleta, nagkakamali ka kung iisipin mo na lahat ng makakasalubong mo sa kalye ay disente o matinong tao (o hayop).  Marami na akong nakitang uri ng tao sa kalsada habang nagba-bike; may mapagbigay, may walanghiya, may sumusunod sa tama at katwiran, at may walang pakialam.  Kailangang maging alerto at maingat, dahil hindi mo alam kung kailan may tao, traysikel o aso na tatawid sa dinadaanan mo.  At hindi ka rin sasantuhin ng mga trak o bus na parang hindi ka naman nakikita ng kanilang mga mababait na driver. 

    

           Para ding buhay.  Marami kang makikilala na mararangal at mga makatwiran.  Mga taong magbibigay sa iyo ng inspirasyon para paangatin ang pagkatao mo.  Pero makakatagpo ka rin ng mga walanghiya, mga bastos, at mga halang ang kaluluwa.    Kaya, kailangang maging maingat at maging handa, para pag nakakita ka ng mga ganitong klase ng tao, alam mo kung paano poprotektahan ang sarili mo.

Lesson No. 4:  Sa pangaraw-araw na buhay, gaya ng sa pamimisikleta, maging matapang at mag-ingat.  Hindi mo alam kung anong klase ang mga taong makakasalubong mo.

Syempre, meron din namang kahinaan ang bisikleta, at maraming bagay na hindi pwedeng gawin sa bisikleta. 

Hindi ka pwede pumasok sa NLEX nang nakabisikleta, at hindi ka nila papapasukin doon, kahit ano pang argumento ang sabihin mo. 

Hindi ka pwede mag-ninong sa kasal o sa binyag, gamit ang bisikleta mo, dahil mapapawisan at malulukot ang barong tagalog mo, at mahirap mag-helmet nang hindi pinagpapawisan at nagugulo ang buhok mong naka-gel.  Higit sa lahat, wala kang paglalagyan ng pabilao sa pag-uwi.

 

Kung inaantok ka sa byahe, hindi kagaya ng sa kotse, hindi ka pwedeng tumigil sa gilid ng karsada at mamahinga habang nakaupo sa mahal mong bike, maliban na lang kung isa sa talento mo ang matulog nang nakatayo.  

Limitado ang kargada at gamit na madadala mo sa bike.  Hindi pwedeng gamitin sa pamamalengke ang bisikleta, maliban na lang kung may tray sa harap ang bike mo.  Problema naman iyon dahil pangit ang racer o mountain bike na may tray na lalagyan ng gulay, prutas at sariwang isda sa harap.  Parang hindi bagay.

Pero sa kabila ng lahat ng iyan, maganda pa rin ang bisikleta.  Ito pa rin ang pinakamagandang libangan o paraan ng pangaraw-araw na transportasyon.  May  mga maunlad na bansa na ang ekonomiya ay pinapatakbo ng mga manggagawang nakabisikleta, na ang mga ordinaryong empleyado sa opisina ay pumapasok gamit ang kanilang bisikleta.    Sana nga lang ay dumating ang panahon na ang lahat ng kalye sa Pilipinas ay may nakareserbang daanan ng bisikleta, at hindi tindahan ng dibidi-dibidi at housing ng cellphone.

Isipin ninyo, kung nakabisikleta lang sana tayo lahat, wala nang gitgitan sa kalye, wala nang magmumurahan at wala nang barilan dahil sa road rage.  Hindi na tayo titicketan ng mga taga-MMDA.  Hindi na tayo sasakay sa mga bus na nakamamatay, at tumitigil ng kahalahating araw yata sa mga ilalim/ibabaw ng flyover/underpass.  Hindi na tayo sasakay sa MRT na lagi namang nasisira, at hindi na rin tayo magtitiis sumakay sa mga jeep at makinig sa daldalan at tawanan ng mga DJs sa FM music.   

Kaya, kung ako kayo, kaysa maulol tayo sa tablet, sa computer games, sa tong-its, o sa sabong, magpakahaling na lang tayong lahat sa bisikleta.  Hindi kayo magsisisi.  Sabi nga ng mga artista, pramis.

MOTHER'S DAY

MOTHER’S DAY

Paano ba ako magbibigay ng tribute tungkol sa nanay ko, sa okasyon ng Mother’s Day, nang hindi nagiging senti, at hindi nagsasabi ng “the best mother in the world”? Parang hindi yata pwede.

Lima kasi kaming magkakapatid na lalaki, at hindi kami sanay na mag senti-senti sa mga okasyong tulad nito.  Lumaki kami sa isang bahay na matino ang namamahala, at maswerte kami dahil sa uri ng mga magulang na meron kaming magkakapatid.  Pero, kagaya rin ng maraming mga lalaking Pinoy na pinanganak sa probinsya nitong huling 50 taon, magmula pa noong bata kami, ay talagang hindi kami senti, lalo na kung tungkol sa kung paano namin ipapakita (o hindi maipakita) na mahalaga sa amin ang aming Mommy.  Feeling macho kaming lahat na magkakapatid, e, at para bang bang bawal o mahirap na magpakita ng mga feelings-feelings, mga ganoon.  Pwede ba kaming magsenti-senti tuwing Mothers’ Day, sa nararamdaman namin sa nanay naming mahal, kaming mga malalakas uminom at mababaho ang brief?  Hindi pwede.  Hindi bagay.   

(Daddy, saka na kita ulit isusulat, ha.  Mother’s Day ngayon, e). 

Sa totoo lang, hindi rin naman dapat magpaka-senti ang mga tao sa Mother’s Day.  Bakit?  Espesyal ang mga nanay natin, oo.  Karamihan lang sa kanila, pero hindi lahat.  (Dahil hindi naman lahat ng nanay ay dapat parangalan.  Hindi lahat ng nanay ay nagkait sa sarili para lang sa anak, dahil hindi kakaunti ang mga nanay na inuuna pa ang tong-its, ang career, at syempre ang glutathione, kaysa sa kabutihan ng anak.  At dapat sila kastiguhin ngayong Mother’s Day.  Pero, ibang usapan na iyon).

Pero, totoo, hindi naman espesyal iyang araw na iyan, e.  Mother’s Day.  Sa nabasa ko sa Google, pati ang orihinal na nagpauso ng Mother’s Day na si Anna Jarvis, na nagtaguyod na magkaroon ng Mother’s Day sa Amerika para parangalan ang kabutihan ng mga ina, ay nagalit daw dahil sa binaboy na ng komersyo ang kanyang marangal na layuning magkaroon ng isang araw ng pagkilala sa lahat ng hirap ng mga nanay natin.  Kaya ngayon, iba na ang Mother’s Day.  Pakiramdam ko nga, e, nabago na lahat iyon, at ginawa nang kampanya iyang Mother’s Day, dati para bumenta pa ang mga greeting cards noong araw na inilalagay sa sobre, o kaya ay ng mga restoran kung saan obligado tayong dalhin ang ating mga nanay (at lola), o di kaya ay inimbento ng management ng mga may-ari ng mga mall, syempre, may kasamang “gift suggestions” on mother’s day, na para bang pag hindi ka gumawa ng kahit isa sa tatlong iyan sa nanay mo ay nagi-guilty ka, at isa ka nang walang kakwenta-kwentang anak. 

Paanong magiging special yang araw na iyan, e, siguro mga 3 billion ang mga nanay na pinaparangalan sa Mother’s Day.  3 billion.  Paanong naging espesyal iyon sa nanay ko, sa nanay mo, at sa nanay ng lahat ng tao?    

Hindi rin ako naniniwala na kailangang isapubliko pa ang ating walang kamatayang pagmamahal sa ating mga nanay, tuwing Mothers’ Day.  Katulad ng blog na ito. Hehehe.  Ang ibig ko lang sabihin, dahan-dahan sa drama.  Marami pang araw na pwede ninyo ipakita sa inyong mga nanay na mahal ninyo sila.  Bakit ba magsisiksikan tayo lahat bumati sa pangalawang Linggo ng Mayo, para sabihin na dakila siyang tao?  Pumili na lang tayo ng ordinaryong araw at sorpresahin si mader ng simpleng hapunan, o kaya ay magkape na lang kayo (‘yung mahal ng kaunti, huwag naman ‘yung 3-in-1) at magkuwentuhan nang matagal-tagal.  Mukhang mas gusto nila iyon, hindi maraming pagkain o maraming regalo, kundi maraming kuwentuhan.  Hindi nabibili sa mall iyon, at hindi pwdeng daanin sa pagpo-post sa FB ang kuwentuhan.    

Dahan-dahan sa pagiging senti.  Kasi, sa sangkatutak na makabagbag-damdaming mga pagbati sa FB, at sa iba pang social media ngayong Mother’s Day, parang nai-insecure na yata kaming hindi masyado sanay at magaling magpakita ng aming pagmamahal sa aming Mommy.    

Hindi ko sinisira ang mga mothers’ day ninyo.  Nagtatanong lang.  Nang-aasar din.

Pero, Mother’s Day o hindi, alam ng nanay namin na mahal namin siya.  Kaya, nakikibati rin kami ngayong araw na ito sa kanya ng isang simpleng “Happy Mothers’ Day”.  (Ayun naman pala, at babati rin, ang dami ko pang arte).  Mommy, iyong lahat ng greeting ng iba sa kanilang nanay na mababasa mo sa FB, greeting din naming magkakapatid sa iyo iyon.

Idadagdag ko lang dito na kaming mga lalaki, kahit matanda na, takot pa rin kami makausap ang mga nanay ng sarilinan, dahil kilalang kilala na nila ang kanilang mga anak.  Bakit nga hindi, e, bata pa lang kami nanay na namin kayo.  Takot pa rin kami makausap kayo ng one-on-one, dahil pakiramdam namin ay Grade 3 ulit kami at iniimbestigahan ninyo kung sino iyong nakabasag ng flower vase sa sala, dahil tinamaan ng bola.  Nakupo.  Sinabi nang huwag maglalaro ng bola sa loob ng bahay.  Mahirap, nakakaasiwa, dahil ang batang lalaki ay laging maliit na bata sa harap ng kanyang nanay.  Totoo.  Kahit saan ka makarating, nanay mo siya, at gaya ng dati, pag may nabasag sa sala, pag sinabi niyang  dapa, e, di dapa.  One-on-one, face-to-face.   Wala nang titulo, walang magaling, sa harap ng nanay mo, at maniwala kayo, humihinto ang mundo pag ganoong pagkakataon, dahil ang pakiramdam mo ay isa kang batang nakashorts na madusing na may nagawang kasalanan, at alam mong papagalitan ka ng nanay mo, pero nakakapagtaka, at hindi maipaliwanag, dahil alam mong sa kanya ka rin magsusumbong na intindihin ka dahil hindi mo naman sinasadya, o kung sinadya mo man ay dahil akala mo ay hindi naman iyon masama.  Nakakatawa dahil mangiyak-ngiyak ka, kahit alam mong siguradong papatawarin ka naman niya. Mahirap iyon, dahil wala namang naitatago sa mga nanay, dahil kabisado na niya ang ugali ng bawat isang anak niya, pati biling ng mukha, at paghaba ng nguso.  Bago natin makalimutan, tandaan, siya ang pinakamatagal mong nakasama, at pinakamatatag, kung hindi man sa pagtira sa maliit na bahay, ay sa pagtahak sa mas malaking buhay.

Isa sa mga pinakamatatag na taong nakilala ko, alam kong hindi siya maghihimutok kung hindi man siya nabigyan ng spesyal na regalo o atensyon sa Mother’s Day.  Mabuti na lang lima kaming magkakapatid.  (Kung magkakasama kaming lima ngayon, isa ang magbibigay ng regalo, isa ang magbabayad sa restoran, isa ang magda-drive para sa kanya, isa ang magpapatawa, at ako, ako ang magsusulat kung gaano siya kaimportante sa amin.  Mahirap magsulat, baka akala ninyo).

Isa sa mahalagang naipakita sa amin ng aming mga tour guides sa buhay (a.k.a Mommy at Daddy), ay ang katotohanan na ang mga materyal na bagay, ay mga gamit at kinatawan lang ng mas importante sa buhay, at hindi iyon mismo ang halaga ng buhay.  Katulad din ng maraming mag-ina, gagatingot ang usapang Mother’s Day at lahat ng papuri sa araw na iyan, sa tunay na laki ng ginawa niya sa amin.  At ayoko ikumpara o ikahon sa isang Mother’s Day na punong-puno ng komersyo at materyalismo, ang lugar ng nanay namin sa buhay naming magkakapatid.  

Kung ang tatay namin ang aming posteng nagsisilbing giya sa amin, ang aming ina ang lupang kinatatayuan ng poste.  (Nakupo, hindi raw magsesenti).   

Nasa malayong lugar ang nanay ko ngayon, para makasama ang iba kong mga kapatid.  Matagal-tagal na rin, pero hindi ako nalulungkot masyado, dahil ang pagmamahal ko sa aking ina, ang pagmamahal nating lahat sa ating ina, ay hindi naikakahon ng panahon o layo, at lalong hindi naikakahon sa isang petsa sa kalendaryo.  Mother’s Day man o hindi, gusto kong malaman niya, walang halong senti o drama, na mahal namin siya.  At sa inyong pag-uwi dito, Mommy, tandaan po ninyo, size 8 ang paa ko.  Happy Mother’s Day po.     

PATAY NA ANG BOXING

PATAY NA ANG BOXING. 

Fight of the century daw ang Pacquiao-Mayweather.  Mali.  Mas marami pang suntukan ang nabibitawan sa rambulan sa liga ng basketbol sa barangay, kaysa sa fight of the century na iyan.  Naloko tayo lahat doon.

E, kasi naman tayo.  Hindi na tayo nadala at hindi na tayo natuto. Boxing ang labanan, hindi suntukan.

Hindi ako sore loser, ‘ika nga.  Ang tingin ko nga, talagang nanalo si Mayweather sa laban.  Panalo, ayon sa rules ng boxing.  Panalo, ayon sa panuntunan ng boxing.    Pero, kahit paanong tingin ko, kahit hindi ako eksperto sa boxing, mas matindi at tunay na giyera ang Ali-Frazier, Hagler-Leonard, Duran-Hearns, o kahit Pacquiao-Marquez, kung saan ang magkalaban ay halos mamatay kasusuntok, bumubuwal pero tumatayo uli, at sumusuntok hanggang sa huling bell ng huling round.  Kaya sa bandang huli, hindi na importante sa atin kung sino ang dineklarang panalo, ng mga negosyanteng nag-i-score daw sa gilid ng ring na ang tawag ay judges, dahil ang importante sa atin ay nakita natin kung ano ibig sabihin ng salitang “mandirigma”, ng salitang “patay kung patay”.  At humahanga ang lahat.

Pero, Mayweather-Pacquiao, fight of the century?  Tut-tut nyo.  Sa Ali-Frazier, ang pinag-uusapan ay “life and death”.  Sa Mayweather-Pacquiao, “pay-per-view”.

Patay na ang boxing.  Dahil alam na namin na pag nanood kami ng boxing, hindi totoong laban ang pinapanood namin, kundi paramihan lang ng puntos.  Patay na ang boxing, dahil alam na namin na nananalo pa rin ang umaatras, ang tumatakbo, ang nangyayakap.  Patay na ang boxing, dahil alam na namin na walang kinalaman ang tapang at laki ng dibdib sa boxing.  Wala.  Ang patunay ay si Mayweather, 48-0. The Money Team, The Money Team.  Patay na ang boxing.

Malamang, susundan si Mayweather ng mga susunod na henerasyon ng mga boxer.  Dahil paulit-ulit nang napatunayan na ang estilo ni Mayweather ay nakakapagpanalo sa boxing.  Nagwawagi ang umaatras. Patay na ang boxing.             

At ayon sa rules ng boxing, ayon sa statistics ng boxing na iyan, si Mayweather ang one of the greatest daw.  Walang talo.  Siguro nga.  Pero, Mayweather, mali ka.  Malayo ka kila Joe Louis, Rocky Marciano, Muhammad Ali, Roberto Duran, at iba pang dakilang nilalang na ang alam sa boxing ay giyera.  Hindi mo sila katulad, dahil sila, nakatikim ng talo, dahil sila, mandirigma.  Ikaw, technician ka lang.  Pinakamagaling magparami ng puntos, habang patakbo-takbo, payakap-yakap at pahawak-hawak.  Tama rin naman iyon, para huwag kang tamaan at baka hindi mo mapakinabangan ang bilyon mong pera na kinita sa career mo.  Mayweather, ang pinakamagaling na negosyante sa ibabaw ng ring. 

Sampung taon mula ngayon, kapag laos na kayo pareho ni Pacman, wala nang makakaalala sa mga laban mong walang kakwenta-kwenta.  Pero si Pacquaio, kasama ang mga iba pang tunay na mandirigma sa ibabaw ng lona, mabibili pa at papanoorin ang mga dibidi-dibidi ng kanyang mga laban.

Papanoorin pa rin namin si Pacquiao, dahil ang buhay ay isang laban, hindi paramihan ng puntos.

 

MARCOS. IDOL.

MARCOS.  IDOL!

Marami pang mga Pilipino ang naniniwalang pinakamahusay na naging presidente ng Pilipinas si Ferdinand Marcos.

 

Pinakamatalino, pwede siguro.  Pero pinakamahusay na naging presidente?  Bakit kaya tayo umabot sa ganito?  Hindi ko rin alam. 

Siguro, dahil iyan sa pagkabuwisit natin sa mga presidenteng sumunod kay Apo.  Pero kung hindi man tayo masaya sa naging trabaho ng mga pangulong sumunod sa kanya, hindi ibig sabihin na kailangan nating purihin o ibalik ang sistema ng tanging naging diktador ng bayan natin.  Kung hindi kayo sumasang-ayon na ang diktador ay isang lider na walang batas-batas, dahil siya ang batas, at kung hindi kayo sumasang-ayon na naging diktador si Marcos, huwag na kayong magbasa nito, dahil wala tayong puntong pagkakasunduan na pwedeng batayan ng isang makatwiran at matinong usapan.

Siguro, kaya mayroon pa ring ganyang pag-iisip ay dahil ang pinanggalingan ng kanilang stock knowledge (kung meron man) ay hindi kasama ang bersyon ng kasaysayan na madali mo namang makita sa mga libro ng mga reputable authors o mga dyaryong broadsheets, at ang basehan ng kanilang mga impormasyon ay ang mga nabasa nila sa Facebook na tungkol sa pitong alas daw ni Marcos, (mabuti pa sila, pito ang alas nila; ako apat lang ang alas na alam ko), o kaya ay mga bahagi ng speech ni Apo (sa Facebook pa rin) na cut-and-paste dahil lang sa mukhang magandang pakinggan, o ang mga litrato ni Bongbong na gawa ng kanyang mga fans.

O kaya, siguro ay naniniwala sila na mas may disiplina daw ang mga tao noong panahon ng Martial Law, na sasabihin ko sa inyong hindi naman totoo, dahil kailan ba nagkaroon ng disiplina ang mga Pilipino? Takot, oo; pero disiplina, wala.  Di ba’t hinuli pa nga raw si Ariel Ureta noong sabihin niyang “Sa ikauunlad ng bayan, bisikleta ang kailangan”.

O kaya ay talagang nagugwapuhan lang sila kay Bongbong kaya gusto nilang ibalik sila sa Malacanang para may playground ulit ang mga Marcos.  Si Senador Bongbong, na sa lahat naman ng nagtapos sa Oxford na nabigyan ng “special diploma”, ay hindi naman pala grumadaute at wala naman palang degree, ayon na rin sa Oxford.  Susmaryosep.  War medals ni Senior, diploma ni Junior.  Anak ka nga ng tatay mo.

  

Pag sinabi ninyong magaling si Marcos, hindi kaya ang gusto talaga nating sabihin ay mas matitino pa ang mga Pilipino noong panahon ni Marcos noong 1970’s, na nagkataon lang na panahon ng Martial Law.  Isang panahon na lahat ng sumasakay sa jeep ay marunong pang magbayad, wala pang umiihi sa gulong ng bus sa gitna ng EDSA, ang mga teachers natin ay hindi pa ganoong kadesperado at hindi pa napipilitang mangibang bansa lahat para maging domestic workers, at nananalo pa ang mga pulitiko dahil lang sa sila ay marunong, at hindi dahil sa sila ay mayaman.  E, kahit ako, sasang-ayon ako na talagang mas maganda ang panahon na iyon kaysa sa panahon natin ngayon, kung kailan wala tayong nakikitang masama sa pagkuha sa isang kilalang smuggler bilang ninong sa kasal, at may namamatay na lang ng nakadilat sa kalsada dahil sa gutom, at ang mga pinto ng bahay natin ay pwedeng walang lock dahil wala namang nawawalang gamit kahit iwanan mong nakabukas ang bahay maghapon.   Sa ganyang usapan, mas maganda talaga ang panahon noon, pero wala akong makitang may kinalaman doon ang Martial Law ni Apo Ferdie.    

Talaga namang totoo, ang tunay na sakit ng Pilipino ay hindi sakit sa puso, alta presyon, diabetes, o cancer ng kung anong parte ng katawan.  Ang tunay na pinakamalaking sakit ng Pinoy ay amnesia.  Ang pinoy ay parang halamang walang ugat; napakababaw.  Madaling makalimot, at lalong napakadaling utuin.   Hindi nga natin kilala ang mga bayani natin, e, asa pa tayong malaman natin ang kanilang mga ipinaglaban at ang ating kasaysayan.    

Kung hindi kayo sumasang-ayon, aba, e magsulat kayo ng sariling blog ninyo.  Pwede naman tayong magkaiba-iba ng opinyon, e.  Hindi na panahon ni Marcos ngayon, remember, na lahat tayo ay dapat magkaisa sa ilalim ng isang bagong lipunan?

Ito siguro ang dahilan kung bakit hanggang ngayon, marami pa ring mga Pilipino ang iniidolo si Marcos.  Dahil mababa daw ang krimen noon.  Dahil ginawa daw niya ang NLEX.   Dahil ginawa daw niya ang maraming dam sa Pinas, pati ang Bataan nuclear plant.

Hindi ko kokontrahin ‘yan dito.  Marami nang libro ang nakasulat sa tunay na record ng idol nyo.  Kung ayaw, o hindi ninyo kayang magbasa, at gusto ninyong magtampisaw sa inyong ilusyon, karapatan ninyo iyan.  Kung bukas naman ang isip ninyo, at gusto ninyo manghiram ng libro, papahiramin ko kayo, isasauli nyo lang, para mabasa naman ng iba na interesadong matuto.  O kaya naman, i-Google nyo na lang ang gusto ninyong malaman sa panahon ni Apo.      

Hanggang ngayon, nagdedebate pa tayo kung ililibing si Marcos sa Libingan ng mga Bayani.  Nakupo.  Iyon ay libingan ng mga bayani, hindi libingan ng mga naging presidente.  Sa ibang kultura at lipunan, ang diktador at ang kanilang pamilya ay pinapatapon sa ibang bansa, kundi man niraratrat ng Uzi o bina-bazooka.  Maswerte na sila pag sila ay nabilanggo na lang.  Dito naman sa Pinas, hinahalal pa sa Kongreso at pinapangarap pa ng marami na makakabalik sa Malacanang.

Tapos, aasa pa tayo na uunlad tayong mga Pilipino na magiging first world ang ating Lupang Hinirang?  Mayroon bang first world country na hindi natututo ang mga mamamayan?  Mayroon bang first world country na ang tawag sa katahimikan ng mga sinalvage ay peace and order?  Mayroon bang first world country na ang tawag sa kawalan ng karapatan na magsalita ng hindi katulad ng press release ng presidente (dahil sarado na ang lahat ng mga dyaryo, TV at radio stations) ay Unity?

Sa mga fans ni Marcos, hulaan ninyo kung kalian nagsimulang lumaki ang utang ng Pilipinas, at kung kailan dumami ang NPA, at kung kailan naimbento ang salitang salvage, at kung kailan dumami ang mga OFWs?  Siret na?  Uuy, hindi pa raw nila alam? 

Kailangan nating mag-aral.  Hind pwedeng ang alam lang nating kahalagahan ng Feb. 25, Aug. 21, Nov. 30, at Dec. 30 ay ito ay mga araw na walang pasok, at masaya ang lahat dahil malamang may long weekend, at malamang may sale sa SM.  Pero talagang alam daw nila ang tunay na nangyari noong martial law, kaya idol si Apo.     

Sa mga nangangarap na ibalik ang sistema ni Marcos, magbasa-basa muna kayo.  Pwede pang sabihin na corrupt at tanga ang maraming mga presidente na sumunod kay Marcos, pero hindi sapat na dahilan iyon para ibalik o pairalin ang kanyang sistema.  Iyon ay kung gusto lang nating sumulong bilang isang bansa.  Kung lang.  Kung. 

Mabuti na lang at hindi na panahon ni Marcos ngayon, dahil kung ganoon, hindi ko kayang tagalan ang “disiplina” na nami-miss at gustong ibalik ng iba, at baka mahuli ako ng Metrocom pag nagsulat ako ng ganito.